Ứng dụng công nghệ số - đánh thức giá trị tài liệu lưu trữ
18/08/2025 - 14:11

BTĐKT - Chiều 15/8, tại Hà Nội, Trung tâm Lưu trữ quốc gia I (Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước) tổ chức lễ công bố Triển lãm trực tuyến “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” và ra mắt cuốn sách “Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay”. Đây là hoạt động có ý nghĩa quan trọng trong chuỗi sự kiện hướng tới kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2025).

Phát biểu tại sự kiện, bà Trần Thị Mai Hương, Giám đốc Trung tâm Lưu trữ quốc gia I chia sẻ: 80 năm trước, mùa thu năm 1945 đã mở ra trang sử vàng bất tử của dân tộc. Tiếng nói thiêng liêng về quyền sống, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc vang lên từ quảng trường Ba Đình lịch sử, khẳng định trước toàn thế giới rằng: Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập và sự thật đã thành một nước tự do độc lập.

Các đại biểu bấm nút khai mạc triển lãm trực tuyến “Không có gì quý hơn Độc lập, Tự do”. Ảnh: Hiền Thu

Các đại biểu bấm nút khai mạc triển lãm trực tuyến “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”

Kể từ thời khắc ấy, 80 năm hòa bình đã được vun đắp bằng trí tuệ, mồ hôi, nước mắt và cả máu xương của nhiều thế hệ. Chiến tranh đã lùi xa, nhưng ký ức về những năm tháng hào hùng ấy vẫn còn hiện diện qua từng trang sử liệu, từng bức ảnh, từng dòng chữ - những “báu vật” mà ngành lưu trữ ngày đêm gìn giữ, bảo tồn.

Triển lãm trực tuyến “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” được giới thiệu tới công chúng với hình thức hiện đại, sử dụng công nghệ 3D kết hợp không gian thực tế ảo. Điều này giúp người xem có thể tiếp cận kho tư liệu lịch sử mọi lúc, mọi nơi, qua máy tính hoặc thiết bị di động.

Triển lãm gồm ba phần: Đêm đen; Việt Nam – một dân tộc kiên cường; 80 năm vang mãi khúc ca khải hoàn. Thông qua hình ảnh, tài liệu và hiện vật quý, triển lãm tái hiện quá trình đấu tranh bền bỉ của dân tộc Việt Nam trong gần một thế kỷ dưới ách thực dân, đồng thời khắc họa hành trình xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong suốt 80 năm độc lập. Đặc biệt, nhiều tài liệu lần đầu tiên được công bố rộng rãi, mang đến cho người xem trải nghiệm mới mẻ, hấp dẫn.

Theo bà Trần Thị Mai Hương, mỗi văn bản, mỗi bức ảnh trong kho lưu trữ không chỉ đơn thuần là thông tin, mà còn là hơi thở của lịch sử, là chứng nhân khẳng định chủ quyền quốc gia. Ứng dụng công nghệ số chính là cách để biến các tài liệu lưu trữ từ dạng vật lý khép kín thành nguồn tri thức mở, lan tỏa sâu rộng, khiến lịch sử trở nên sống động, gần gũi trong đời sống hôm nay.

Một số hình ảnh được giới thiệu tại triển lãm trực tuyến “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”

Cùng với triển lãm, cuốn sách “Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay” cũng được ra mắt, cung cấp nhiều thông tin xác thực về lịch sử đất nước và con người Việt Nam, giúp độc giả hiểu rõ hơn về quá trình thay đổi, kế thừa và phát triển của các công trình gắn liền với vận mệnh dân tộc.

Đánh giá cao nỗ lực của Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Cao Huy khẳng định: Việc tổ chức triển lãm trực tuyến và xuất bản sách có ý nghĩa lịch sử, văn hóa sâu sắc; vừa bảo tồn giá trị truyền thống, vừa ứng dụng công nghệ số để phù hợp với xu thế thời đại. Đây là bước đi đúng đắn trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, đồng thời góp phần thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Thứ trưởng mong muốn Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước tiếp tục đổi mới, sáng tạo mạnh mẽ hơn nữa, nhằm khai thác, phát huy tối đa giá trị của kho tài liệu lưu trữ quốc gia. Những sản phẩm như triển lãm trực tuyến hay các công trình nghiên cứu, xuất bản cần được lan tỏa rộng rãi, trở thành nguồn tư liệu quý không chỉ cho công chúng trong nước mà còn giới thiệu với bạn bè quốc tế.

Mai Thảo