BTĐKT - Xác định đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là xu thế tất yếu để nâng cao hiệu quả quản lý hải quan, Chi cục Hải quan khu vực IX thể hiện quyết tâm cao trong việc chuyển đổi số toàn diện. Nhằm cụ thể hóa chủ trương của Đảng, Nhà nước và ngành Hải quan về đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đơn vị đã ban hành kế hoạch hành động và phát động các phong trào thi đua, tạo bước chuyển biến đồng bộ.
Mục tiêu chuyển đổi số
Ngay từ đầu năm, Chi cục Hải quan khu vực IX phát động phong trào thi đua “Cả nước thi đua đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số” cùng sáng kiến “Bình dân học vụ số”, qua đó lan tỏa tinh thần đổi mới, nâng cao nhận thức và kỹ năng số cho toàn thể cán bộ, công chức. Các phong trào này được gắn chặt với mục tiêu cải cách, hiện đại hóa và nhiệm vụ chính trị, tạo động lực thi đua sôi nổi và thống nhất trong toàn đơn vị.
Hoạt động nghiệp vụ tại Hải quan Thủy An, Chi cục Hải quan khu vực IX
Theo kế hoạch đề ra, Chi cục Hải quan khu vực IX đặt mục tiêu đến năm 2025 có khoảng 80% công chức, người lao động nắm vững kiến thức, kỹ năng số và sử dụng hiệu quả các nền tảng dịch vụ số trong công việc. Đến năm 2026, phấn đấu đạt 100%, bảo đảm toàn đơn vị thành thạo công cụ số và ứng dụng triệt để công nghệ số trong thực thi công vụ. Đây là nền tảng quan trọng để Chi cục thực hiện thành công chuyển đổi số toàn diện.
Trong công tác quản lý nghiệp vụ và cung cấp dịch vụ công, Chi cục đã đạt được nhiều kết quả chuyển đổi số đáng ghi nhận: Thứ nhất, tự động hóa quy trình kiểm tra hồ sơ: Triển khai tính năng phân công công chức kiểm tra hồ sơ hải quan tự động với tỷ lệ trên 93% hồ sơ được phân công hoàn toàn tự động. Việc này giúp hạn chế can thiệp thủ công, bảo đảm công khai, minh bạch và công bằng cho doanh nghiệp. Thứ hai, đẩy mạnh thủ tục trực tuyến: Tỷ lệ tra cứu kết quả kiểm tra chuyên ngành trực tuyến đạt trên 90%; khai thác chứng nhận xuất xứ điện tử (e-C/O) mẫu D đạt trên 80%; 100% thủ tục hải quan đường biển được thực hiện qua Cơ chế Một cửa Quốc gia; 100% các khoản thuế, lệ phí nộp bằng phương thức điện tử. Thứ ba, mở rộng dịch vụ công trực tuyến: Chi cục cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 cho 88% thủ tục; đồng thời 100% hồ sơ phát sinh được tiếp nhận, xử lý hoàn toàn trên môi trường điện tử.
Phát động thi đua chuyển đổi số
Để hoàn thành các mục tiêu đề ra, Chi cục Hải quan khu vực IX chú trọng triển khai phong trào thi đua đồng bộ, thiết thực, hiệu quả. Kết quả đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số được coi là tiêu chí trọng tâm trong đánh giá thi đua khen thưởng, đồng thời là cơ sở để phát hiện, nhân rộng các điển hình tiên tiến. Thời gian qua, đơn vị đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực gắn với nhiệm vụ chính trị, tạo không khí thi đua sôi nổi trong toàn Chi cục.
Song song đó, Chi cục thường xuyên quán triệt đến toàn thể cán bộ, công chức nội dung 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, cùng các nghị quyết, quyết định của Chính phủ, Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan. Nhờ đẩy mạnh tuyên truyền, nhận thức về chuyển đổi số được nâng cao, tạo sự thống nhất. Qua đó, phong trào thi đua gắn liền với thực hiện nhiệm vụ chuyên môn.
Sau khi được thành lập trên cơ sở sáp nhập các đơn vị tiền thân, Chi cục Hải quan khu vực IX nhanh chóng ổn định tổ chức và xây dựng định hướng chuyển đổi số dài hạn. Lãnh đạo Chi cục quán triệt các nghị quyết của Trung ương và chỉ đạo của Tổng cục Hải quan về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, coi đó là kim chỉ nam cho hoạt động. Đơn vị cũng sớm ban hành Kế hoạch phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số năm 2025, định hướng 2026 - 2030, đề ra lộ trình và nhiệm vụ cụ thể.
Để bảo đảm chỉ đạo thông suốt, Chi cục đã thành lập Ban Chỉ đạo và Tổ giúp việc về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Lực lượng nòng cốt này tham mưu, giúp lãnh đạo điều phối nguồn lực và giám sát triển khai các đề án, dự án chuyển đổi số, bảo đảm các mục tiêu được thực hiện hiệu quả.
Triển khai công nghệ và chuyển đổi số toàn diện
Chi cục đặc biệt chú trọng nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin và phát triển các ứng dụng số phục vụ chuyên môn. Đơn vị tập trung nguồn lực xây dựng, nâng cấp nhiều phần mềm nội bộ nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành. Đơn vị đã phát triển ứng dụng quản lý báo cáo ngày và phân hệ báo cáo định kỳ về xuất nhập khẩu cư dân biên giới, cho phép xử lý thông tin kịp thời, hỗ trợ chỉ đạo điều hành. Đồng thời, các phần mềm nghiệp vụ tự phát triển trước đây cũng được nâng cấp để đáp ứng yêu cầu quản lý.
Bên cạnh các ứng dụng nội bộ, đơn vị triển khai các hệ thống công nghệ thông tin hiện đại của ngành. Chi cục đã đưa vào vận hành Hệ thống Quản lý văn bản và điều hành tập trung (CCES); hiện khoảng 80% văn bản của đơn vị được phát hành dưới dạng điện tử. Việc áp dụng CCES cho phép tạo lập, trình ký, quản lý và trao đổi văn bản hoàn toàn trên mạng, tiết kiệm thời gian, chi phí và giảm giấy tờ. Chi cục cũng mở rộng kết nối mạng WAN tới tất cả điểm làm thủ tục, đồng thời nâng cấp phòng máy chủ và trang thiết bị công nghệ thông tin, bảo đảm hạ tầng ổn định cho chuyển đổi số.
Đặc biệt, từ ngày 1/7/2025, Chi cục triển khai tính năng tự động phân công kiểm tra hồ sơ trên hệ thống VNACCS/VCIS. Việc tích hợp công cụ này vào quy trình nghiệp vụ giúp hạn chế sự can thiệp của con người, bảo đảm tính công khai, minh bạch, tạo sự công bằng cho doanh nghiệp. Không chỉ vậy, Chi cục còn cử cán bộ tham gia xây dựng hệ thống quản lý phương tiện vận tải xuất nhập cảnh toàn ngành Hải quan, góp phần hoàn thiện các giải pháp số trong toàn ngành.
Với những nỗ lực đồng bộ, kết quả chuyển đổi số của Chi cục không chỉ giới hạn trong nội bộ. Tháng 9/2025, Chi cục phối hợp với Cục Công nghệ thông tin và Thống kê Hải quan khảo sát, đánh giá các phần mềm tự xây dựng. Kết quả cho thấy một số ứng dụng hiệu quả, có tiềm năng nhân rộng trong toàn ngành, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số ngành Hải quan.
Bảo Hân
