Những nội dung của Dự thảo Luật Thi đua, Khen thưởng (sửa đổi)

TĐKT- Dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi) đã được Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến vào Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV. Tạp chí Thi đua Khen thưởng xin trân trọng giới thiệu những nội dung của dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi) đến bạn đọc trên cả nước. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà Nội dung sửa đổi, bổ sung về thi đua Dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Chỉ thị số 34-CT/TW “về tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng”. Trong đó đã quy định rõ trách nhiệm người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền, đơn vị, cơ sở trong tổ chức triển khai phong trào thi đua, để việc phát động, triển khai các phong trào thi đua trong thời gian tới phải thực sự thiết thực, hướng về cơ sở, gắn kết với thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị, gắn với lợi ích của người trực tiếp tham gia thi đua, hạn chế tính hình thức trong thi đua. Sửa đổi bổ sung một số tiêu chí, tiêu chuẩn danh hiệu thi đua đã thực hiện ổn định thời gian qua để phù hợp hơn với thực tiễn. Bổ sung danh hiệu  “Cờ thi đua của Chính phủ” cho tập thể khi tham gia các phong trào thi đua theo chuyên đề do Thủ tướng Chính phủ phát động từ 5 năm trở lên và danh hiệu “Cờ thi đua cấp bộ, cấp tỉnh” cho tập thể khi tham gia phong trào thi đua theo chuyên đề do bộ, ngành, địa phương phát động từ 3 năm trở lên để phát huy tác dụng khích lệ, động viên phong trào. Cùng với đó, xuất phát từ thực tiễn triển khai các phong trào thi đua thời gian qua, Ban soạn thảo đã nghiên cứu, thống nhất đề nghị bổ sung danh hiệu “Xã tiêu biểu”, “Phường, thị trấn tiêu biểu”, là những danh hiệu tổng hợp kết quả phong trào thi đua ở cấp xã và đổi tên, điều chỉnh một số tiêu chuẩn danh hiệu “Thôn, làng, ấp, bản, tổ dân phố văn hóa”, “Gia đình văn hóa” thành danh hiệu “Thôn, làng, ấp, bản, tổ dân phố tiêu biểu”, “Gia đình tiêu biểu” để thống nhất hệ thống danh hiệu thi đua ở cơ sở và cho gia đình. Đây là những điểm mới của dự án luật. Cụ thể như sau: Bổ sung trách nhiệm của “Người đứng đầu” cơ quan, tổ chức, đơn vị phát động, chỉ đạo phong trào thi đua; tuyên truyền, phát hiện, bồi dưỡng và nhân rộng điển hình tiên tiến để thể chế hóa chủ trương của Đảng về nâng cao trách nhiệm của “Người đứng đầu” các cấp ủy, tổ chức đảng trong lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức phong trào thi đua. Bổ sung danh hiệu “Xã tiêu biểu”, “Phường, thị trấn tiêu biểu”: Thực tế hiện nay, triển khai thực hiện phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”; cấp xã được công nhận danh hiệu: “Xã đạt chuẩn nông thôn mới; phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn đô thị văn minh”. Với tốc độ xây dựng nông thôn mới hiện nay, tương lai gần sẽ phủ kín các danh hiệu trên. Vì vậy, việc xét tặng danh hiệu “Xã tiêu biểu”, “Phường, thị trấn tiêu biểu” sẽ tổng hợp được tiêu chuẩn của các danh hiệu hiện hành ở mức cao hơn, góp phần nâng cao chất lượng xét tặng các danh hiệu thi đua, thúc đẩy phong trào thi đua ở cơ sở. Sửa đổi, bổ sung tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua các cấp” đối với cá nhân; danh hiệu “Cờ thi đua của Chính phủ”, “Cờ thi đua bộ, ban, ngành, tỉnh” đối với tập thể, đồng thời bổ sung tiêu chuẩn xét tặng Cờ thi đua của Chính phủ đối với tập thể dẫn đầu cụm, khối thi đua do Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương tổ chức; tập thể dẫn đầu phong trào thi đua chuyên đề ở cấp toàn quốc và cấp bộ, cấp tỉnh khi sơ kết, tổng kết. Nội dung sửa đổi, bổ sung về khen thưởng Dự thảo luật đã sửa đổi, bổ sung với nhiều nội dung mới để đảm bảo bao quát hết các đối tượng khen thưởng, phù hợp với vai trò, trách nhiệm, thẩm quyền công tác khen thưởng trong hệ thống chính trị; cân đối khen thưởng khu vực cơ quan dân cử và khu vực ngoài nhà nước. Dự thảo luật đã thiết kế lại, tạo sự thống nhất, xuyên suốt từ nguyên tắc, loại hình khen thưởng đến các quy định cụ thể tiêu chuẩn khen thưởng; đề cao tính kịp thời của hình thức khen thưởng theo công trạng và thành tích đạt được, đảm bảo nguyên tắc thành tích đến đâu khen thưởng đến đó, khắc phục tình trạng khen thưởng “cộng dồn thành tích” trước đây. Bổ sung nguyên tắc “quan tâm khen thưởng cho người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác, chiến đấu và địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng biên giới, hải đảo”; mở rộng đối tượng khen thưởng người nước ngoài có nhiều đóng góp cho đất nước Việt Nam trong điều kiện chủ động hội nhập; quy định rõ hơn đối tượng khen thưởng “doanh nhân, trí thức, nhà khoa học”, “doanh nghiệp” trong các loại hình khen thưởng để giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong khen thưởng ở khu vực ngoài nhà nước, kinh tế tư nhân. Quy định trách nhiệm người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền, đơn vị, cơ sở trong phát hiện nhân tố, điển hình tiêu biểu để khen thưởng kịp thời theo thẩm quyền và trình cấp trên khen thưởng. Những nội dung sửa đổi, bổ sung về khen thưởng với nhiều nội dung mới, chiếm tỷ trọng lớn trong nội dung sửa đổi, bổ sung luật, cụ thể: Bổ sung mục tiêu khen thưởng; nguyên tắc khen thưởng; sắp xếp lại thứ tự các loại hình khen thưởng gồm: Khen thưởng theo công trạng; khen thưởng đột xuất; khen thưởng phong trào thi đua; khen thưởng quá trình cống hiến; khen thưởng niên hạn; khen thưởng đối ngoại. Sửa đổi, bổ sung về hình thức khen thưởng: Quy định rõ Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, bộ, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội được tặng Kỷ niệm chương; tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương được tặng huy hiệu để phù hợp với thực tiễn và thống nhất hình thức khen thưởng. Quy định cụ thể đối tượng xét tặng Huân chương Sao vàng, Huân chương Hồ Chí Minh là bộ, ban, ngành, tỉnh, quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng, tổng cục và tương đương, “hệ lực lượng” thuộc Bộ Công an. Đối tượng xét tặng Huân chương Độc lập các hạng là bộ, ban, ngành, tỉnh, các tập thể thuộc và trực thuộc bộ, ban, ngành, tỉnh để thực hiện nguyên tắc khen thưởng là “Bảo đảm thống nhất giữa thành tích, hình thức và đối tượng khen thưởng”. Bổ sung quy định tiêu chuẩn tặng thưởng Huân chương Độc lập các hạng cho bộ, ban, ngành, tỉnh nhân dịp kỷ niệm năm tròn, Huân chương Quân công các hạng cho Bộ Quốc phòng, Bộ Công an nhân dịp kỷ niệm năm tròn để phù hợp quá trình triển khai thực hiện. Quy định cụ thể đối tượng khen thưởng Huân chương Lao động các hạng, “Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ”, Bằng khen của bộ, ban, ngành, tỉnh cho đối tượng là nông dân, công nhân, người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác; doanh nhân, doanh nghiệp, trí thức, nhà khoa học để thực hiện chủ trương của Đảng về chú trọng khen thưởng công nhân, nông dân, người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác. Sửa đổi, bổ sung về đối tượng khen thưởng là cá nhân người nước ngoài đối với Huân chương Hồ Chí Minh; cá nhân, tập thể người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cá nhân, tập thể người nước ngoài đối với Huân chương Độc lập các hạng, Huân chương Lao động các hạng. Bổ sung tiêu chuẩn khen thưởng Huân chương Lao động các hạng và “Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ”; Bằng khen của bộ, ban, ngành, tỉnh  cho cá nhân, tập thể có đóng góp lớn vào sự phát triển kinh tế, xã hội; ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công nghệ; công tác xã hội, từ thiện nhân đạo. Bổ sung tiêu chuẩn tặng thưởng “Huân chương Lao động hạng Ba” cho cá nhân có thành tích xuất sắc, tiêu biểu được bình xét trong phong trào thi đua do bộ, ban, ngành, tỉnh phát động từ 05 năm trở lên. Bổ sung tiêu chuẩn tặng thưởng “Huân chương Lao động hạng Ba” cho tập thể có thành tích xuất sắc được bình xét trong phong trào thi đua do Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ phát động; hoặc do bộ, ban, ngành, tỉnh phát động khi tổng kết 05 năm trở lên hoặc theo chuyên đề phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước. Bổ sung tiêu chuẩn phong tặng và truy tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân nhân dân”, danh hiệu “Anh hùng Lao động” đối với cá nhân, tập thể có thành tích đặc biệt xuất sắc đột xuất và bỏ quy định về thời gian 5 năm 1 lần xét tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” và danh hiệu “Anh hùng Lao động”, để đảm bảo nguyên tắc khen thưởng kịp thời động viên tập thể, cá nhân có thành tích đặc biệt xuất sắc trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Một số nội dung sửa đổi, bổ sung khác: Quy định nguyên tắc xét tôn vinh và trao tặng giải thưởng cho doanh nhân, doanh nghiệp; Quy định mang tính nguyên tắc về Quỹ thi đua, khen thưởng: “Thủ trưởng cấp nào ra quyết định khen thưởng thì cấp đó có trách nhiệm chi tiền thưởng từ nguồn tiền thưởng do cấp mình quản lý”; quy định thẩm quyền hủy bỏ quyết định khen thưởng và thu hồi hiện vật, tiền thưởng; bổ sung quy định thẩm quyền quyết định tước, phục hồi và trao lại danh hiệu vinh dự nhà nước, do Luật Thi đua, khen thưởng hiện hành chưa quy định các nội dung này. Bổ sung quy định chuyển tiếp: Nhà nước tiếp tục xem xét và thực hiện việc khen thưởng tổng kết thành tích kháng chiến cho những cá nhân, tập thể, gia đình, địa phương và cơ sở có công lao, thành tích trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc; Chính phủ hướng dẫn thể thức và thời hạn kết thúc việc khen thưởng tổng kết thành tích các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc để khen thưởng cho cá nhân, tập thể, nhân dân có thành tích trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc. Sửa đổi, bổ sung các quy định về thẩm quyền Dự thảo luật đã bổ sung quy định một số nội dung về thẩm quyền công nhận danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng và phân cấp cho bộ, ban, ngành, tỉnh quy định cụ thể tiêu chuẩn một số danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng thuộc thẩm quyền. Trên thực tế, từ khi thực hiện Luật Thi đua, khen thưởng đến nay, xuất phát từ vị trí, chức năng và tổ chức của Quốc hội, chưa có hình thức khen thưởng của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội để khen thưởng cho đại biểu Quốc hội và các cá nhân có thành tích xuất sắc, đóng góp thiết thực cho hoạt động của Quốc hội, vì vậy dự thảo luật đã bổ sung thẩm quyền của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội có hình thức khen thưởng “Kỷ niệm chương” và bổ sung quy định về việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định công tác thi đua, khen thưởng đối với đại biểu Quốc hội, cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội và cán bộ, công chức, viên chức, người lao động khác thuộc các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội để phù hợp với đặc thù hoạt động của Quốc hội. Dự thảo luật cũng bổ sung quy định về thẩm quyền công nhận danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng và phân cấp cho người đứng đầu bộ, ban, ngành, tỉnh, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội được tặng danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng phù hợp. Cụ thể như sau: Bổ sung quy định cụ thể thẩm quyền của bộ trưởng, thủ trưởng các bộ, ban, ngành tặng danh hiệu “Lao động tiên tiến”,“Tập thể lao động tiên tiến”, “Chiến sĩ thi đua cơ sở” hoặc ủy quyền công nhận danh hiệu “Lao động tiên tiến”, “Tập thể lao động tiên tiến”, “Chiến sĩ thi đua cơ sở” cho cá nhân, tập thể thuộc cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc bộ, ban, ngành không có tư cách pháp nhân. Bổ sung quy định Bộ Quốc phòng, Bộ Công an quy định thẩm quyền công nhận danh hiệu “Đơn vị tiên tiến”, “Tập thể lao động tiên tiến”, “Chiến sĩ tiên tiến”, “Lao động tiên tiến” trong Quân đội nhân dân, Công an nhân dân. Bổ sung quy định: “Tổng Thư ký Quốc hội đề nghị Thủ tướng Chính phủ xét, đề nghị Chủ tịch nước tặng thưởng huân chương, huy chương cho đại biểu Quốc hội và các tập thể, cá nhân có đóng góp trong công tác Quốc hội, để phù hợp với thực tiễn hoạt động của Quốc hội. Bổ sung quy định: Người đứng đầu có trách nhiệm phát hiện cá nhân, tập thể có thành tích để khen thưởng và đề nghị cấp trên khen thưởng. Cơ quan làm công tác thi đua, khen thưởng có trách nhiệm phát hiện cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc, tiêu biểu để đề nghị cấp có thẩm quyền khen thưởng. Một số nội dung phân cấp cho bộ, ban, ngành, tỉnh theo hướng: Luật sẽ quy định tiêu chuẩn chung đối với các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng; đồng thời giao bộ, ban, ngành, tỉnh trên cơ sở quy định chung của luật, căn cứ đặc điểm, tình hình của từng đối tượng, lĩnh vực, ngành nghề để quy định cụ thể một số nội dung được giao trong luật, phù hợp với từng vùng, miền, ngành nghề, lĩnh vực. Sửa đổi, bổ sung liên quan đến cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý công tác thi đua, khen thưởng Về cải cách thủ tục hành chính: Giảm số lượng hồ sơ đề nghị khen thưởng Nhà nước chỉ còn 01 bộ (bản chính) được gửi về cơ quan chuyên trách về thi đua, khen thưởng ở trung ương để thẩm định và lưu trữ. Bổ sung quy định về hồ sơ, thủ tục khen thưởng theo thủ tục đơn giản do người đứng đầu cơ quan, đơn vị phát hiện thông qua các phong trào thi đua; khen thưởng đột xuất, khen thưởng cống hiến, khen thưởng niên hạn, khen thưởng đối ngoại. Bổ sung quy định “ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thi đua, khen thưởng và trong hệ thống thi đua, khen thưởng” là một nội dung quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng. Hiện nay, Bộ Nội vụ đã và đang xây dựng kế hoạch trình Chính phủ triển khai thực hiện chương trình cụ thể về xây dựng hệ thống các văn bản hướng dẫn thi hành luật cũng như tuyên truyền, phổ biến triển khai luật, bảo đảm khi luật có hiệu lực thi hành các nghị định quy định chi tiết thi hành luật cũng được Chính phủ ban hành.

Khắc phục tính hình thức của công tác thi đua, khen thưởng trong mặt trận tổ quốc, tổ chức chính trị - xã hội

Chiều 14/9, tại Trụ sở các cơ quan của Quốc hội, Thường trực Ủy ban Xã hội tổ chức tọa đàm chuyên gia về công tác thi đua, khen thưởng trong mặt trận tổ quốc, tổ chức chính trị-xã hội. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh chủ trì tọa đàm. Toàn cảnh tọa đàm Tham dự tọa đàm có đại diện Thường trực một số Ủy ban của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội; Trưởng Ban Thi đua, khen thưởng Trung ương- Bộ Nội vụ; đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam; Mặt trận tổ quốc Việt Nam; Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam; Hội Nông dân Việt Nam…cùng các chuyên gia, nhà nghiên cứu có quan tâm đến lĩnh vực này. Phát biểu đánh giá công tác thi đua, khen thưởng trong mặt trận tổ quốc, tổ chức chính trị-xã hội, Trưởng Ban Thi đua, khen thưởng Trung ương Phạm Huy Giang cho biết, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội đoàn thể đã chủ động, tích cực triển khai các phong trào thi đua yêu nước thiết thực, hiệu quả, tiêu biểu như: Phong trào “Lao động giỏi, lao động sáng tạo”, “Phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật, thi đua liên kết trên các công trình trọng điểm” của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; phong trào “Nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững” của Hội Nông dân Việt Nam. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phát động phong trào thi đua “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo xây dựng gia đình hạnh phúc”; cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”. Hội Cựu chiến binh Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh phong trào “Cựu chiến binh gương mẫu”, “Cựu chiến binh hiến kế, hiến công xây dựng nông thôn mới”. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp thanh niên, Hội sinh viên đã tổ chức nhiều phong trào thi đua sáng tạo, phù hợp với tuổi trẻ như “Thanh niên tình nguyện”, “Mùa hè xanh”, “Xung kích phát triển kinh tế, xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”. Hội Chữ thập đỏ Việt Nam thực hiện cuộc vận động “Mỗi tổ chức, cá nhân gắn với một địa chỉ nhân đạo”, vận động xây dựng “Ngân hàng bò” cho người nghèo. Hội Người cao tuổi Việt Nam với phong trào “Ông, bà mẫu mực, con cháu hiếu thảo”. Hội Khuyến học Việt Nam triển khai phong trào thi đua “Học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng”… cùng nhiều phong trào thi đua, cuộc vận động có ý nghĩa của các tổ chức đoàn thể, tổ chức hội đã thực sự đi vào cuộc sống, đã khơi dậy, động viên, lôi cuốn được đông đảo đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân hưởng ứng tích cực, tạo khí thế sôi nổi, tăng thêm tinh thần đoàn kết gắn bó giữa thành viên trong cộng đồng xã hội. Từ khi có Luật Thi đua, khen thưởng và các Nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật, công tác khen thưởng của Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội đã đảm bảo theo đúng các quy định của pháp luật; công tác thẩm định hồ sơ khen thưởng để khen thưởng theo thẩm quyền và đề nghị khen thưởng đã đảm bảo thực hiện theo quy định của Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành. Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội đã ban hành các quy chế quy định về công tác thi đua, khen thưởng, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn khen thưởng; quy định rõ tỷ lệ, đối tượng, tiêu chuẩn, thủ tục, hồ sơ khen thưởng cho người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác; bình xét danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng theo từng nhóm đối tượng có thành tích tiêu biểu để khen thưởng kịp thời. Trưởng Ban Thi đua, khen thưởng Trung ương Phạm Huy Giang Trưởng Ban Thi đua, khen thưởng Trung ương Phạm Huy Giang cũng cho biết, mặc dù Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội có đối tượng thu hút, tập hợp hết sức phong phú, đông đảo nhưng trong tổ chức phong trào thi đua vẫn còn những phong trào còn mang tính hình thức, thiếu tính bền vững. Dó có nhiều phong trào thi đua do các cơ quan Trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội phát động và đều dồn xuống cơ sở nên không tránh khỏi tình trạng chồng chéo, quá tải với khả năng hưởng ứng, thực hiện của cơ sở. Bên cạnh đó, công tác khen thưởng chưa bám sát các phong trào thi đua, chưa lấy kết quả phong trào thi đua làm căn cứ, cơ sở để khen thưởng. Trong công tác khen thưởng cá biệt vẫn có những tập thể, cá nhân được khen thưởng nhưng thành tích chưa thật sự tiêu biểu, chưa nêu gương và lan tỏa. Việc đề nghị khen thưởng cấp Nhà nước đối với người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác, khen thưởng thông qua phát hiện các điển hình chưa tạo được sự chuyển biến sâu rộng từ cơ sở và đồng đều ở các cấp. Khen thưởng một số trường hợp còn thiếu chính xác, nể nang, cào bằng. Thủ tục khen thưởng còn qua nhiều cấp, nhiều thủ tục hành chính; chưa có quy định về quy trình thủ tục, hồ sơ khen thưởng thông qua phát hiện đối với tập thể, cá nhân có thành tích tiêu biểu xuất sắc để khen thưởng hoặc trình cấp trên khen thưởng. Công tác khen thưởng và đề nghị khen thưởng cũng chưa thực sự cân đối giữa các dân tộc, vùng, miền; các tôn giáo và chức sắc tôn giáo; các thành phần trí thức, công nhân, nông dân; các lứa tuổi thanh niên, thiếu niên, người cao tuổi. Thảo luận tại tọa đàm, các đại biểu cho rằng, một số quy định về tiêu chuẩn khen thưởng của Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội chưa thực sự rõ ràng, cụ thể, còn định tính, thiếu định lượng, dễ dẫn tới tính hình thức khi triển khai trong thực tiễn. Luật Thi đua, khen thưởng đã được sửa đổi bổ sung năm 2013 và các văn bản dưới Luật còn một số quy định chưa thực sự phù hợp với đặc thù khen thưởng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên, chưa thực sự tạo động lực, cơ chế thuận lợi cho việc tổ chức các phong trào thi đua và động viên, khuyến khích các tổ chức, tập thể, cá nhân trong các phong trào thi đua. Các đại biểu thảo luận tại tọa đàm Một số ý kiến nêu rõ, cần thống nhất nhận thức phong trào thi đua thường xuyên chung cho cả nước là phong trào thi đua yêu nước; tất cả các phong trào thi đua, các cuộc vận động của Mặt trận Tổ quốc và của các tổ chức thành viên của Mặt trận đều phải được lồng ghép và trở thành nội dung của phong trào thi đua yêu nước. Chỉ có điểm khác nhau là các phong trào thi đua, các cuộc vận động đó nhằm giải quyết những vấn đề cấp bách, cần thiết của các tổ chức trong một thời gian nhất định, nên nội dung phải cụ thể, có tiêu chí rõ ràng, tránh chung chung dễ dẫn đến phong trào mang tính hình thức. Xác định như vậy để cơ quan quản lý Nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng các cấp vừa có trách nhiệm, vừa có quyền trong chỉ đạo, kiểm tra giám sát các phong trào thi đua, các cuộc vận động của các tổ chức, đoàn thể, nhằm khắc phục tình trạng có quá nhiều phong trào, cuộc vận động mà nội dung trùng lặp nhau hoặc tự đặt ra các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng ngoài quy định của Luật. Bên cạnh đó, có ý kiến đại biểu chỉ ra rằng, Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2013 đã có quy định điều kiện, tiêu chuẩn để khen thưởng cho nông dân, người lao động trực tiếp nhưng trong quá trình thực hiện còn gặp nhiều lúng túng vì sự khác nhau giữa các vùng miền. Một số tiêu chuẩn xét khen thưởng mang tính niên hạn, cộng dồn thành tích, trình tự từ thấp đến cao; nhiều quy định bắt buộc phải đạt thành tích liên tục, không được gián đoạn, nên làm ảnh hưởng tới sự phấn đấu, nỗ lực của cá nhân người lao động. Thủ tục, hồ sơ chưa đáp ứng được yêu cầu cải cách hành chính, còn rườm rà, phức tạp nhất là thủ tục hồ sơ khen thưởng cho nông dân. Ngoài ra, một số đại biểu cũng đề nghị, Luật hiện hành cần sửa đổi, bổ sung một số quy định về thẩm quyền xét tặng danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng, để phù hợp với thực tiễn và các quy định liên quan. Bổ sung quy định phân cấp về thẩm quyền quy định đối tượng, tiêu chuẩn danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng theo hướng giao Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trên cơ sở quy định chung của Luật, căn cứ đặc điểm, tình hình của từng đối tượng, lĩnh vực để quy định cụ thể một số nội dung được giao trong Luật, để phù hợp với điều kiện, tình hình. Giảm số lượng hồ sơ và thành phần hồ sơ đối với các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng; Quy định cụ thể các trường hợp khen thưởng theo thủ tục đơn giản. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh kết luận một số nội dung Kết luận tọa đàm, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh đánh giá cao những ý kiến tâm huyết, xác đáng và đầy trách nhiệm của các đại biểu tham dự. Chủ nhiệm Ủy ban nêu rõ, sau thời gian làm việc tích cực, buổi tọa đàm đã đạt được mục tiêu đề ra. Một số khó khăn vướng mắc về hành lang pháp lý và khâu tổ chức thực hiện về công tác thi đua, khen thưởng trong mặt trận tổ quốc, tổ chức chính trị-xã hội đã được làm rõ, những ý kiến góp ý này sẽ được Ủy ban phản ánh đầy đủ trong báo cáo thẩm tra. Đồng thời đối với những nội dung còn ý kiến khác nhau, Ủy ban sẽ tiếp tục nghiên cứu, lấy ý kiến chuyên gia, tổ chức các cuộc làm việc với cơ quan soạn thảo để đảm bảo hoàn thiện dự án Luật với chất lượng tốt nhất./. Theo quochoi.vn

Dự án Luật Thi đua, Khen thưởng (sửa đổi): Cần quy định cụ thể khen thưởng đối với cá nhân, tổ chức trong hoạt động kinh doanh

Sáng 31/8, tại trụ sở Văn phòng Quốc hội, để phục vụ việc thẩm tra dự án Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi), Ủy ban xã hội của Quốc hội tổ chức cuộc họp chuyên gia về khen thưởng đối với cá nhân, tổ chức trong hoạt động kinh doanh. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh chủ trì phiên họp.   Toàn cảnh phiên họp. Tham dự phiên họp còn có các đồng chí là Phó Chủ nhiệm, Ủy viên Thường trực, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Xã hội, đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, đại diện của các bộ ngành: Bộ Nội vụ, Đảng Ủy khối các doanh nghiệp trung ương, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, một số Hiệp hội doanh nghiệp, các đơn vị thuộc Văn phòng Quốc hội. Tại phiên họp, Trưởng ban Ban Thi đua, khen thưởng Trung ương, Phó Trưởng Ban soạn thảo Dự án luật Phạm Huy Giang đã báo cáo chuyên đề về khen thưởng cho doanh nhân, doanh nghiệp. Theo đó, doanh nghiệp nói chung có vị trí đặc biệt quan trọng của nền kinh tế, là bộ phận chủ yếu tạo ra tổng sản phẩm trong nước (GDP). Những năm gần đây, hoạt động của doanh nghiệp đã có bước phát triển đột biến, góp phần giải phóng và phát triển sức sản xuất, huy động và phát huy nội lực vào phát triển kinh tế xã hội, góp phần quyết định vào phục hồi và tăng trưởng kinh tế, tăng kim ngạch xuất khẩu, tăng thu ngân sách và tham gia giải quyết có hiệu quả các vấn đề xã hội như: Tạo việc làm, xoá đói, giảm nghèo... Công tác khen thưởng đối với tập thể, cá nhân thuộc doanh nghiệp theo quy định của Luật Thi đua, Khen thưởng và các văn bản hướng dẫn thi hành đã được các địa phương, bộ, ngành triển khai thực hiện trong nhiều năm qua. Việc khen thưởng không phân biệt là doanh nghiệp thuộc khu vực nhà nước hay ngoài nhà nước, thực hiện theo nguyên tắc mọi tập thể, cá nhân đều bình đẳng trước pháp luật về Thi đua, Khen thưởng. Thực tế đã có nhiều tập thể, cá nhân thuộc các doanh nghiệp trong và ngoài nhà nước trong đó có cả các doanh nghiệp FDI đã được tặng thưởng các hình thức khen thưởng, các danh hiệu thi đua, danh hiệu vinh dự Nhà nước như: Huân chương Độc lập, Huân chương Lao động, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Cờ Thi đua của Chính phủ, Danh hiệu Anh hùng Lao động. Trưởng ban Ban Thi đua, khen thưởng Trung ương Phạm Huy Giang cũng chỉ ra một số khó khăn, vướng mắc thời gian qua trong công tác khen thưởng đối với tập thể, cá nhân thuộc doanh nghiệp khu vực ngoài Nhà nước như việc tổ chức phong trào thi đua ở các doanh nghiệp ngoài Nhà nước chưa thực sự sâu rộng và hiệu quả, chưa tạo ra những tác động rõ nét tới kết quả sản xuất kinh doanh nên việc công nhận các danh hiệu thi đua cho công nhân, người lao động, các tập thể trong các doanh nghiệp này nhìn chung chưa được thực hiện đầy đủ và nghiêm túc, từ đó ảnh hưởng tới việc khen thưởng cho các tập thể và cá nhân. Một số quy định các văn bản hướng dẫn thi hành của Luật Thi đua, Khen thưởng còn có nội dung chưa phù hợp với thực tiễn.  Trưởng ban Ban Thi đua, khen thưởng Trung ương, Phó Trưởng ban soạn thảo Dự án Luật Phạm Huy Giang. Từ những vấn đề thực tiễn nêu trên, Phó Trưởng ban soạn thảo Dự án Luật đề nghị để khen thưởng cho doanh nghiệp và các tập thể, cá nhân thuộc doanh nghiệp cần có những quy định cụ thể trong Luật, với điều kiện tiêu chuẩn khen thưởng được cụ thể hóa trong các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Thi đua, Khen thưởng; hướng khen thưởng doanh nghiệp vào những hình thức cụ thể (chuyên đề, đột xuất) vì các doanh nghiệp được thành lập và tổ chức hoạt động trên rất nhiều lĩnh vực khác nhau, tiêu chí đánh giá đối với các tập thể và cá nhân sẽ có những nội dung khác nhau. Ông Phạm Huy Giang đề nghị, không phân biệt doanh nghiệp khu vực nhà nước hay khu vực ngoài nhà nước về đối tượng và điều kiện tiêu chuẩn khen thưởng vì mọi thành phần kinh tế đều bình đẳng trước pháp luật. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền tới các doanh nhân, doanh nghiệp các quy định của pháp luật Thi đua, Khen thưởng để tăng cường hơn nữa việc thực hiện nhiệm vụ công tác thi đua khen thưởng trong các doanh nghiệp. Quy định rõ trách nhiệm của Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong việc khen thưởng đối với doanh nghiệp, tập thể, cá nhân trong doanh nghiệp thuộc trách nhiệm quản lý của địa phương. Góp ý vào dự án Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi), ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề cập đến thực trạng việc tổ chức thi đua, khen thưởng, vinh danh đối với cá nhân, tổ chức trong hoạt động kinh doanh trong thời gian qua: Các loại danh hiệu, hình thức khen thưởng, cách thức tổ chức thực hiện, thẩm quyền tổ chức giải thưởng, khen thưởng, nguồn kinh phí thực hiện. Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Hoàng Quang Phòng cũng chỉ ra một số hạn chế, bất cập trong việc tổ chức thi đua, khen thưởng, vinh danh. Một số phong trào thi đua được phát động có lúc, có nơi và có thời điểm vẫn còn hình thức, có phát động thi đua nhưng khi tổ chức thực hiện thì hiệu quả chưa được như mong muốn và phù hợp với các tiêu chí quy định, việc đánh giá, tổng kết và khen thưởng chưa kịp thời. Vẫn còn có những danh hiệu được tôn vinh không đúng thẩm quyền, không hiệu quả gây lãng phí và còn biến tướng thành các hình thức khác nhau như bình xét, bình chọn...gây bức xúc trong xã hội và bất cập trong công tác quản lý. Về tiêu chuẩn của các danh hiệu chưa được quy định cụ thể, rõ ràng, việc bình xét còn chưa được minh bạch, chặt chẽ vẫn còn cảm tính và cào bằng. Về công tác thi đua khen thưởng đang chủ yếu tập trung vào các đối tượng là công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và cơ quan quản lý nhà nước (như tỉnh thành, quận huyện, làng xã, các bộ ngành...), nên chưa bao trùm hết cả hệ thống chính trị và xã hội, vẫn còn đối tượng đặc biệt là chủ doanh nghiệp và nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa được đề cập đến. Bên cạnh đó vẫn còn một số bất cập, hạn chế trong thủ tục, thẩm quyền tuyến trình khen thưởng như thủ tục, hồ sơ khen thưởng còn quy định phức tạp, rườm rà, chưa phù hợp với xu thế và yêu cầu về cải cách thủ tục hành chính. Nhằm khắc phục những hạn chế nêu trên, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Hoàng Quang Phòng kiến nghị một số nội dung cần sửa đổi trong Dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng. Luật cần được xây dựng và bổ sung các đối tượng điều chỉnh rộng liên quan đến cả hệ thống chính trị. Đồng thời cần bổ sung thêm tổ chức đại diện người sử dụng lao động, đây là tổ chức đại diện cho doanh ngiệp, doanh nhân vào phạm vi điều chỉnh và tuyến trình khen thưởng, đảm bảo công tác phát động, đề xuất, trình khen thưởng đối với doanh nghiệp, doanh nhân nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Các đại biểu tham dự phiên họp. Tại phiên họp, các đại biểu, chuyên gia cũng góp ý một số vấn đề liên quan đến tuyến trình khen thưởng, điều kiện, tiêu chuẩn và thủ tục, hồ sơ. Về tuyến trình khen thưởng, có ý kiến cho rằng, việc khen thưởng đối với doanh nghiệp, tập thể, cá nhân thuộc doanh nghiệp thực hiện theo nguyên tắc quy định tại khoản 1 Điều 46 Nghị định số 91/2017/NĐ-CP ngày 31/7/2017 của Chính phủ: “Cấp nào quản lý về tổ chức, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và quỹ lương thì cấp đó có trách nhiệm khen thưởng hoặc trình cấp trên khen thưởng đối với các đối tượng thuộc phạm vi quản lý”. Các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất đóng trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nào do Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố đó khen thưởng và trình cấp trên khen thưởng. Doanh nghiệp hoặc các tập thể, cá nhân thuộc doanh nghiệp có thành tích đóng góp cho địa phương ngoài nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính (không thuộc cấp quản lý) thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi tập thể, cá nhân lập được thành tích khen thưởng theo thẩm quyền. Tuyến trình khen thưởng đối với doanh nghiệp, tập thể cá nhân thuộc doanh nghiệp khu vực ngoài Nhà nước (kể cả doanh nghiệp FDI) cũng là nội dung được nhiều đại biểu và chuyên gia quan tâm thảo luận. Có ý kiến cho rằng doanh nghiệp, tập thể, cá nhân thuộc doanh nghiệp hoạt động tại địa phương nơi đặt trụ sở giao dịch (kể cả trong khu công nghiệp, khu chế xuất và bên ngoài khu công nghiệp, khu chế xuất) do Người đứng đầu doanh nghiệp khen thưởng hoặc đề nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện hoặc Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi đặt trụ sở giao dịch khen thưởng hoặc đề nghị cấp trên khen thưởng. Đơn vị thành viên của doanh nghiệp, nhưng hạch toán độc lập và thực hiện nghĩa vụ ở địa phương nơi không đóng trụ sở giao dịch chính ngoài việc khen thưởng do Người đứng đầu doanh nghiệp quyết định theo thẩm quyền thì Người đứng đầu đơn vị thành viên thực hiện việc khen thưởng theo thẩm quyền và đề nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện hoặc Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi đơn vị thành viên có trụ sở và thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nước khen thưởng hoặc đề nghị cấp trên khen thưởng. Về thủ tục, hồ sơ, một số ý kiến đề nghị cần được nghiên cứu và quy định cụ thể cho từng hình thức theo hướng giảm thủ tục hành chính. Thành tích của các danh hiệu và hình thức tôn vinh cần được luật hóa (sự tôn vinh của cấp nhà nước, cấp trung ương, bộ, ngành, cấp địa phương...) làm cơ sở, điều kiện để khen thưởng hình thức cao hơn. Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm - Đoàn ĐBQH tỉnh Tiền Giang cho rằng, hiện nay chưa có sự phát hiện, chưa có sự ghi nhận khen thưởng đối với các doanh nghiệp chủ yếu là lao động nữ hoặc doanh nghiệp do nữ giới làm chủ, do đó đại biểu đề nghị cần quan tâm khen thưởng đối với các doanh nghiệp thực hiện tốt các chế độ, chính sách với lao động nữ, quan tâm thêm về tiêu chí này của các doanh nghiệp để có những đánh giá khách quan, chính xác. Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm cho rằng, ngoài việc phát hiện để khen thưởng được quy định do người đứng đầu doanh nghiệp thì chúng ta có thể phát hiện thông qua hoạt động giám sát. Hay hệ thống Mặt trận tổ quốc các cấp, các tổ chức chính trị - xã hội cũng là một kênh để phát hiện khen thưởng, qua đó sẽ giúp cho việc khen thưởng trở nên thực chất hơn. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh. Phát biểu kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, các ý kiến phát biểu, các kiến nghị tại phiên thảo luận rất xác đáng, thiết thực, không khí thảo luận sôi nổi, cởi mở, dẫn chứng sinh động. Thường trực Ủy ban xã hội tiếp thu các ý kiến đóng góp, đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cửu kỹ để có sự điều chỉnh trong Dự án Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi). Thực tiễn cho thấy vẫn còn tồn tại những hạn chế, bất cập trong việc tổ chức thực hiện khen thưởng, do đó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội hy vọng Dự án Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi) sẽ giải quyết được những vướng mắc này trong thời gian tới. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cũng đề nghị quy trình, thủ tục khen thưởng cần được đơn giản hơn và thể hiện rõ ràng hơn trong Dự án Luật, tránh sự trùng lắp các đề xuất khen thưởng. Có ý kiến đề cập đến sự công nhận các hình thức khen thưởng, có ý kiến đề nghị cần nâng cao năng lực của đội ngũ làm công tác thi đua khen thưởng, Một số ý kiến đề cập đến Quỹ Khen thưởng, quan điểm là thành tích đến đâu khen đến đó. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh đề nghị cần bổ sung thêm nội dung "thành tích ở đâu khen ở đó" để tôn vinh, lan tỏa, phát hiện khen thưởng điển hình, khen thưởng kịp thời như trong công tác phòng chống dịch Covid-19 hiện nay. Cần có sự linh hoạt xử lý để đáp ứng yêu cầu thực tiễn, khen thưởng kịp thời và tôn vinh, qua đó có cơ sở quy định để khen thưởng thực chất./. Theo quochoi.vn